Γιατί φεύγουν από τη Λιβύη τα «Πετρέλαια»

Από τον "Ελεύθερο Τύπο" αναδημοσιεύουμε το άρθρο του Κ. Βουτσαδάκη:

Στροφή του ομίλου των Ελληνικών Πετρελαίων προς τη διύλιση και την εμπορία σηματοδοτεί η αποχώρηση από τις έρευνες υδρογονανθράκων στη Λιβύη. Την ίδια ώρα η Ενεργειακή Αιγαίου, που έχει αναλάβει τις έρευνες πετρελαίου στην περιοχή Καβάλας – Πρίνου, εκδηλώνει ενδιαφέρον για έρευνες και σε άλλες περιοχές της χώρας, εφόσον η κυβέρνηση προχωρήσει σε νέο γύρο παραχωρήσεων.

Τα ΕΛΠΕ ανακοίνωσαν την περασμένη εβδομάδα ότι κατέληξαν σε συμφωνία με το γαλλοβελγικό ενεργειακό όμιλο GDF Suez για πώληση των δικαιωμάτων έρευνας και παραγωγής που κατείχαν σε έξι περιοχές της Λιβύης, έναντι 151 εκατ. δολαρίων, συμφωνία που τελεί υπό την αίρεση της έγκρισης από την κυβέρνηση της χώρας.

Η επίσημη αιτιολογία για την πώληση των δικαιωμάτων είναι πως «η δυναμικότητα των συγκεκριμένων περιοχών εστιάζεται στην ανεύρεση κυρίως φυσικού αερίου και όχι πετρελαίου, όπως ήταν οι αρχικές εκτιμήσεις», όπως επίσης ότι «απαιτούνται υψηλές κεφαλαιουχικές δαπάνες για την ανάπτυξη των συγκεκριμένων ποσοτήτων φυσικού αερίου».

Πηγές του ομίλου δηλώνουν στον ΕT πως η δραστηριότητα έρευνας και παραγωγής δεν εγκαταλείπεται μεν, ωστόσο είναι σαφές πως το βάρος των επενδύσεων και της ανάπτυξης θα πέσει τα επόμενα χρόνια στη διύλιση και την εμπορία. Το επενδυτικό πλάνο για την πενταετία 2008-2012 υπερβαίνει τα 2,2 δισ. ευρώ, από τα οποία σχεδόν το 1,5 δισ. κατευθύνεται στα διυλιστήρια. Η μερίδα του λέοντος αφορά στην αναβάθμιση της μονάδας στην Ελευσίνα (1,1-1,2 δισ.), ακολουθούν οι επενδύσεις στο διυλιστήριο της Θεσσαλονίκης, η ανάπτυξη δικτύου ιδιόκτητων πρατηρίων της ΕΚΟ στην ελληνική αγορά, όπως και η επέκταση των δικτύων σε Βουλγαρία και Σερβία. Βασικός στόχος του επιχειρηματικού σχεδίου είναι η αλλαγή του μίγματος της παραγωγής, με την αύξηση των ποσοτήτων ντίζελ, στο οποίο η ελληνική αγορά είναι ελλειμματική, και αντίστοιχη μείωση του μαζούτ, κίνηση που συνοδεύεται από αύξηση των περιθωρίων κέρδους.

Ιδιαίτερη σημασία έχει η επισήμανση ότι τα ΕΛΠΕ εξετάζουν πιθανές εξαγορές στην περιοχή και έχουν αυξημένο ενδιαφέρον για την αγορά της Τουρκίας. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν πως ο όμιλος παραμένει πάντα ανοιχτός σε προτάσεις στον τομέα της έρευνας εφόσον κριθεί ότι υπάρχουν ευκαιρίες, ενώ συνεχίζονται οι δραστηριότητες στην Αίγυπτο, όπου τα ΕΛΠΕ συμμετέχουν στις έρευνες σε δύο περιοχές.

Η αποχώρηση από τη Λιβύη προκάλεσε πάντως και κριτική από μερίδα συνδικαλιστών. Ο κ. Αλ. Αθανασόπουλος, μέλος του Δ.Σ. των ΕΛΠΕ, ως εκπρόσωπος των εργαζομένων κοινοποίησε ανοιχτή επιστολή για το θέμα, υποστηρίζοντας ότι η κίνηση αυτή σηματοδοτεί αλλαγή πολιτικής της διοίκησης στην Ερευνα και Παραγωγή, «ουσιαστικά την παύση των δραστηριοτήτων».
Κατά τον κ. Ι. Κωστόπουλο, διευθύνοντα σύμβουλο των ΕΛΠΕ, «οι αναδιαρθρώσεις χαρτοφυλακίου για δημιουργία αξίας στην Ερευνα και Παραγωγή αποτελούν συνήθη πρακτική για τις εταιρίες του κλάδου».

Ο ίδιος τονίζει ότι η εταιρία θα διατηρήσει την παρουσία της στη Λιβύη μέσω του γραφείου της στην Τρίπολη και βεβαίως συνεχίζει το ερευνητικό της έργο και στην Αίγυπτο.
Στον ελληνικό χώρο η βασική εκκρεμότητα είναι η ίδρυση Δημόσιου Φορέα Ερευνας Υδρογονανθράκων, στον οποίο θα εισφερθούν και τα δικαιώματα έρευνας που είχαν παραχωρηθεί στα ΕΛΠΕ από την περίοδο που ανήκαν κατά 100% στο κράτος. Ο φορέας αυτός θα προχωρήσει στην προκήρυξη διαγωνισμών για την παραχώρηση των δικαιωμάτων αυτών σε παλιές ή νέες περιοχές, εφόσον υπάρξει η πολιτική βούληση για πραγματοποίηση ερευνών στην ελληνική επικράτεια.

Αλλάζει ο «χάρτης» στον Πρίνο

Υπερβαίνει τα 200 εκατ. δολάρια η επένδυση της Ενεργειακής Αιγαίου για γεωτρήσεις στην περιοχή Πρίνου - Καβάλας. Η Ενεργειακή Αιγαίου υπέγραψε το 2007 συμφωνία με τους εργαζόμενους για να συμμετάσχει στην Καβάλα Oil και να συνδράμει στην ανάπτυξη δύο κοιτασμάτων (Βόρειος Πρίνος και Εψιλον). Το Δεκέμβριο του 2007 απέκτησε τον έλεγχο της Καβάλα Oil και στις 10 Απριλίου φέτος το υπουργείο Ανάπτυξης έδωσε τη συγκατάθεσή του για τις κινήσεις αυτές και παρέτεινε τις άδειες παραχώρησης του Πρίνου και της Νότιας Καβάλας.

«Η παραγωγή σήμερα είναι 1.500 βαρέλια την ημέρα», λέει ο κ. Ρήγας, διευθύνων σύμβουλος της Ενεργειακής Αιγαίου. «Ο Πρίνος μέχρι τώρα, από την ημέρα που ξεκίνησε, έχει δώσει 110 εκατομμύρια βαρέλια, ενώ οι πρώτες εκτιμήσεις έλεγαν ότι θα έδινε 60 εκατ. Όλα αυτά, βέβαια, είναι συνδεδεμένα με τις τιμές του πετρελαίου. Όταν οι τιμές είναι ψηλά, γίνονται συμφέρουσες γεωτρήσεις, που υπό άλλες συνθήκες θα ήταν ασύμφορες. Για παράδειγμα, εμείς έχουμε ορισμένες γεωτρήσεις που παράγουν 90% νερό και 10% πετρέλαιο, οι οποίες με τα σημερινά δεδομένα αξίζουν τον κόπο. Μαζί με το υπάρχον κοίτασμα του Πρίνου, τα πεδία Έψιλον και Β. Πρίνου υπολογίζουμε ότι θα φτάσουν την παραγωγή στα 17.000 βαρέλια την ημέρα».

Στο ερώτημα αν το ενδιαφέρον της Ενεργειακής Αιγαίου αφορά περιοχές του Β. Αιγαίου που είχαν παραχωρηθεί στην Κοινοπραξία NAPC (αποχώρησε το 1999 λόγω των χαμηλών τιμών του πετρελαίου που κατέστησαν ασύμφορη την εκμετάλλευση), τονίζει ότι οι περιοχές αυτές «συνορεύουν με εμάς και έχοντας τις εγκαταστάσεις και τους ανθρώπους είναι λογικό να έχουμε ενδιαφέρον. Δεν ενδιαφερόμαστε όμως για κάτι που δεν είναι ξεκάθαρο νομικά, καθώς υπάρχουν αγωγές από τους εργαζομένους και διεκδικήσεις από τρίτους. Φυσιολογικό είναι, αν κάποια στιγμή ξεκαθαρίσει το τοπίο και διαπιστώσουμε με δικές μας μελέτες ότι υπάρχει ενδιαφέρον, να το δούμε επενδυτικά και αυτό, αλλά νομίζω ότι είναι πολύ πρώιμο το στάδιο αυτή τη στιγμή».

ΒΟΥΤΣΑΔΑΚΗΣ ΚΩΣΤΑΣ