Τρίτη 27 Νοεμβρίου 2007

Τι αναζητεί η Lukοil στην ελληνική αγορά;

Από το Βήμα αναδημοσιεύουμε το άρθρο του Α. Γ. Χριστοδουλάκη:
Ο ρωσικός κολοσσός πετρελαίου που κυριαρχεί ήδη στα Βαλκάνια διαπραγματεύεται με ελληνική ιδιωτική εταιρεία εμπορίας πετρελαιοειδών
Ο πρόεδρος της Lukοil Βαγκίντ Αλεκπέροφ (αριστερά) με τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν (κέντρο) σε σταθμό καυσίμων της εταιρείας στη Νέα Υόρκη

Μπορεί οι Αμερικανοί να ζήτησαν και να πέτυχαν την αποβολή της «ρωσικής αρκούδας» από τον αγωγό φυσικού αερίου Κασπίας - Τουρκίας - Ελλάδας - Ιταλίας αλλά δεν μπορούν να κάνουν το ίδιο και στον πετρελαϊκό χώρο της Ελλάδας ή των Βαλκανίων.
Ο ρωσικός κολοσσός πετρελαίου της Lukοil ετοιμάζεται να εισέλθει στην ελληνική αγορά, ενώ ήδη κυριαρχεί στη βουλγαρική αγορά και καλοβλέπει τη σερβική. Βασικοί ανταγωνιστές του στην Ελλάδα θα είναι το ελληνικό Δημόσιο και ο Σπύρος Λάτσης, δηλαδή οι βασικοί μέτοχοι των Ελληνικών Πετρελαίων και της ΕΚΟ, αλλά και ο Βαρδής Βαρδινογιάννης της Motor Oil και της Avin Oil. Η επιχειρηματική αντιπαράθεση αναμένεται με ενδιαφέρον αφού είναι βέβαιον ότι θα επεκταθεί, εκτός από την Ελλάδα, στις γειτονικές βαλκανικές χώρες αλλά και στην Κύπρο.
Το καλοκαίρι που πέρασε η Lukoil έστειλε στην Αθήνα στενότατο συνεργάτη του προέδρου της Βαγκίντ Αλεκπέροφ (ο οποίος θεωρείται με τη σειρά του «δεξί χέρι» του Βλαντίμιρ Πούτιν). Ο ρώσος αξιωματούχος, συνοδευόμενος από εκπροσώπους πολύ γνωστού δικηγορικού γραφείου της πρωτεύουσας, ξεκίνησε διαπραγματεύσεις με ιδιωτική εταιρεία εμπορίας πετρελαιοειδών για να την εξαγοράσουν. Το τίμημα που ζήτησαν οι έλληνες μέτοχοι φάνηκε «τρελό» στους Ρώσους, οι οποίοι ωστόσο άφησαν ανοιχτό το θέμα τονίζοντας παράλληλα ότι θα επανέλθουν σύντομα. Τον Σεπτέμβριο όμως συνομίλησαν με άλλη ιδιωτική εταιρεία καυσίμων, μικρότερη αυτή τη φορά, με την οποία τα βρήκαν σε όλα στην αγοραπωλησία. Λίγο προτού πέσουν οι υπογραφές όμως και μεταβιβαστούν τα χρήματα οι Ρώσοι έκαναν πίσω διότι ανακάλυψαν κυριολεκτικά στο παρά πέντε ότι ο έλληνας συνομιλητής τους τούς είχε πει ένα... αθώο ψεματάκι.
Τους είχε εμφανίσει όλα τα πρατήρια που φέρουν το σήμα της εταιρείας τους ως ιδιόκτητα, ενώ, όπως αποδείχθηκε στην πράξη, το 95% των πρατηρίων ανήκε στους ίδιους τους πρατηριούχους που απλώς είχαν το σήμα της εταιρείας. Με την αλλαγή ιδιοκτησιακού καθεστώτος οι βενζινοπώλες θα μπορούσαν μέσα σε λίγες ημέρες να αλλάξουν εταιρεία στα πρατήριά τους και οι Ρώσοι, έχοντας καταβάλει ένα ποσόν γύρω στα 12 εκατ. ευρώ, θα έμεναν με όλα κι όλα 10 πρατήρια σε όλη τη χώρα! Παρ' όλα αυτά, οι Ρώσοι δεν χάνουν ευκαιρία να τονίσουν δεξιά και αριστερά ότι στην ελληνική αγορά θα εισέλθουν ούτως ή άλλως. Ηδη ο ρωσικός γίγαντας είναι μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες στον χώρο των Βαλκανίων και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης με δίκτυο διυλιστηρίων και μεγάλο δίκτυο πρατηρίων.
Αλλο ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της ρωσικής διείσδυσης στον πετρελαϊκό βαλκανικό χώρο είναι ότι τον περασμένο Ιούλιο εμφανίστηκαν στα ΕΛΛΠΕ εκπρόσωποι μιας μικρότερης ρωσικής εταιρείας πετρελαιοειδών και ζήτησαν να αγοράσουν όσο όσο το διυλιστήριο ΟΚΤΑ των Σκοπίων, που ανήκει στα Ελληνικά Πετρέλαια. Ο πρόεδρος των ΕΛΛΠΕ κ. Τίμος Χριστοδούλου μετά τον αρχικό αιφνιδιασμό απέρριψε την πρόταση υποψιαζόμενος ότι πίσω από τη μικρομεσαία ρωσική εταιρεία βρίσκονται τα συμφέροντα της Lukοil.
Βεβαίως, για να φθάσουμε σε αυτές τις αντιπαραθέσεις προηγήθηκαν δύο πολύ σοβαρές απόπειρες των Ρώσων για στρατηγική συμμαχία στην Ελλάδα. Η πρώτη έγινε το 2001 με τον όμιλο Λάτση με σκοπό την από κοινού είσοδο της Lukοil και της Petrola στο μετοχικό κεφάλαιο των ΕΛΛΠΕ.
Η δεύτερη σοβαρή απόπειρα της Lukοil για είσοδο στην ελληνική αγορά ήταν περίπου πριν από έναν χρόνο, όταν οι Ρώσοι προχώρησαν σε διεξοδικές διαπραγματεύσεις με τον όμιλο Βαρδινογιάννη με σκοπό την εξαγορά ποσοστού της Motor Oil μετά την έξοδο της Aramco από το μετοχικό κεφάλαιο της Motor Oil. Στο κρισιμότερο όμως σημείο των διαπραγματεύσεων οι Ρώσοι ζήτησαν πλειοψηφικό πακέτο για άμεση ανάληψη του μάνατζμεντ του ομίλου, κάτι που ο Βαρδής Βαρδινογιάννης φαίνεται να αρνήθηκε.
Και διυλιστήριο στη Θράκη;


Πετρελαιοπηγή της Lukοil στη Ρωσία
Μία άλλη παράμετρος της επερχόμενης ρωσικής πετρελαϊκής «εισβολής» στην Ελλάδα είναι οι προθέσεις που έχουν οι ρωσικές εταιρείες που ελέγχουν το 51% στην εταιρεία του αγωγού Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη που θα ιδρυθεί σύντομα στο Λουξεμβούργο. Επικεφαλής των ρωσικών εταιρειών είναι η Transneft μαζί με τις Gazpromneft και Rosneft. Οι τρεις τους λοιπόν σχεδιάζουν μετά τη λειτουργία του αγωγού την κατασκευή διυλιστηρίου κοντά στην Αλεξανδρούπολη και την απευθείας πώληση ρωσικών πετρελαϊκών προϊόντων στην ελληνική και στη βαλκανική αγορά. Βεβαίως το να κατασκευαστεί και άλλο διυλιστήριο στην Ελλάδα και μάλιστα κοντά στην Αλεξανδρούπολη, με τις γνωστές περιβαλλοντικές ευαισθησίες που υπάρχουν στον Εβρο, δεν είναι και το ευκολότερο πράγμα στον κόσμο. Οι Ρώσοι όμως το σκέπτονται και εξακολουθούν να το σχεδιάζουν διότι με αυτόν τον τρόπο πιστεύουν ότι θα καταστούν κυρίαρχοι στην ελληνική αγορά και θα ομιλούν από θέση ισχύος.
Στην περίπτωση αυτή είναι κάτι περισσότερο από βέβαιον ότι θα βρουν απέναντί τους τόσο τον Σπύρο Λάτση όσο και τον Βαρδή Βαρδινογιάννη. Από τον Οκτώβριο του 2008 και με τη λήξη της συμφωνίας του Μαΐου του 2003 ο όμιλος Λάτση θα αποκτήσει ούτως ή άλλως ενεργότερη συμμετοχή στο μάνατζμεντ των ΕΛΛΠΕ, με όλο το πλέγμα των συμμετοχών και συμμαχιών που αυτό συνεπάγεται.
Ο όμιλος κατέχει το 100% της ΕΚΟ, έχει το 35% της ΔΕΠΑ (με τη διοίκηση της οποίας διατηρεί άριστες σχέσεις, άρα έχει πολύ καλή πρόσβαση στο φυσικό αέριο), ενώ παράλληλα λειτουργεί ήδη και την πρώτη ιδιωτική μονάδα ηλεκτροπαραγωγής στη Θεσσαλονίκη, η οποία από το 2008 αναμένεται να αυξήσει θεαματικά την κερδοφορία της λόγω αντίστοιχης αύξησης των τιμών του συστήματος. Παράλληλα στην ηλεκτροπαραγωγή προσανατολίζεται και για στρατηγική συμμαχία με αλλοδαπό εταίρο. Την ίδια στιγμή ο όμιλος των ΕΛΛΠΕ προχωρεί στον εκσυγχρονισμό του διυλιστηρίου της Ελευσίνας και στην αναζήτηση υδρογονανθράκων στη Βόρεια Αφρική.
Από την πλευρά του, ο όμιλος Βαρδινογιάννη ολοκλήρωσε πρόσφατα σημαντικό πρόγραμμα εκσυγχρονισμού του διυλιστηρίου της Motor Oil στην Κόρινθο και διαθέτει πλέον μεγάλη γκάμα «καθαρών» καυσίμων με παράλληλο δίκτυο εμπορίας της Avin, ενώ πρόσφατα προχώρησε σε στρατηγική συμμαχία στην Αίγυπτο με τη γαλλική Gas de France για αναζήτηση και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων. Είναι φανερό ότι τόσο ο όμιλος Λάτση όσο και ο όμιλος Βαρδινογιάννη βρίσκονται σε πολύ καλή περίοδο με τη βοήθεια και των διεθνών τιμών και μπορούν να αντιμετωπίσουν οποιονδήποτε ισχυρό αντίπαλο. Αναμένεται συνεπώς με μεγάλη αδημονία από τους παράγοντες της αγοράς η μάχη που θα δοθεί από τη στιγμή που η Lukοil θα ρίξει τα όπλα της στην Ελλάδα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: