Ο νέος υπουργός Ανάπτυξης αναζητεί τα πρόσωπα που θα αντικαταστήσουν σε θέσεις-κλειδιά τους ανθρώπους του προκατόχου του.
Πηγή: Το Βήμα
Σε τετραγωνισμό του κύκλου μοιάζει να εξελίσσεται η απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρισμού στη χώρα μας, κάτι που έχει πλέον διαπιστώσει με τον πιο ανάγλυφο τρόπο ο νέος υπουργός Ανάπτυξης κ. Χρ. Φώλιας ο οποίος προχωρά παράλληλα στην αναζήτηση των προσώπων που θα αντικαταστήσουν σε θέσεις κλειδιά με πρώτη τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας τους ανθρώπους του προκατόχου του κ. Δ. Σιούφα. Ο κ. Φώλιας, άνθρωπος της αγοράς και με πρακτικό χαρακτήρα, έχοντας ολοκληρώσει έναν πρώτο κύκλο συνεργασιών με τους επικεφαλής των ενεργειακών ΔΕΚΟ που εποπτεύει (ΔΕΗ, ΕΛΛΠΕ, ΔΕΣΦΑ, ΔΕΠΑ, ΚΑΠΕ), αλλά και έναν πρώτο κύκλο επαφών με τους περισσότερους παράγοντες, έλληνες ή ξένους, που διαμορφώνουν το τοπίο της ενεργειακής αγοράς, έχει καταλήξει ότι το βασικό πλαίσιο το οποίο διέπει την ενέργεια έχει μονοπωλιακό χαρακτήρα.
Μία από τις πρώτες και βασικές διαπιστώσεις κορυφαίων παραγόντων του υπουργείου Ανάπτυξης είναι ότι ο ρόλος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας περιορίζεται σε γνωμοδοτικό και σε συμπληρωματική λειτουργία των αποφάσεων του υπουργείου.
Το ενεργειακό επιτελείο του κ. Φώλια θα στελεχωθεί κυρίως από πρώην κοινοτικούς υπαλλήλους ή γενικότερα από ανθρώπους που είχαν σχέσεις με τις Βρυξέλλες, όπως, π.χ., ο νέος γενικός γραμματέας του υπουργείου κ. Κ. Μουσουρούλης ή οι προαλειφόμενοι για γραμματείς κκ. Σκιαδάς και Τζαφέρης. Ολοι τους αποκαλούνται «ομάδα Βρυξελλών» λόγω των παλαιότερων σχέσεων που είχαν με την Ευρωπαϊκή Ενωση. Οι πρώτες διαπιστώσεις που γίνονται είναι ότι κύριο μέλημα της ΡΑΕ μέχρι στιγμής είναι πώς θα «δυσκολευτεί» η απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Γι' αυτό και υπάρχει η σκέψη αλλαγών στη ΡΑΕ, όπου πρόεδρος είναι ο κ. Μ. Καραμανής, και στον ΔΕΣΜΗΕ, όπου πρόεδρος είναι ο κ. Π. Λεκατσάς.
Μία από τις πρώτες και βασικές διαπιστώσεις κορυφαίων παραγόντων του υπουργείου Ανάπτυξης είναι ότι ο ρόλος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας περιορίζεται σε γνωμοδοτικό και σε συμπληρωματική λειτουργία των αποφάσεων του υπουργείου.
Το ενεργειακό επιτελείο του κ. Φώλια θα στελεχωθεί κυρίως από πρώην κοινοτικούς υπαλλήλους ή γενικότερα από ανθρώπους που είχαν σχέσεις με τις Βρυξέλλες, όπως, π.χ., ο νέος γενικός γραμματέας του υπουργείου κ. Κ. Μουσουρούλης ή οι προαλειφόμενοι για γραμματείς κκ. Σκιαδάς και Τζαφέρης. Ολοι τους αποκαλούνται «ομάδα Βρυξελλών» λόγω των παλαιότερων σχέσεων που είχαν με την Ευρωπαϊκή Ενωση. Οι πρώτες διαπιστώσεις που γίνονται είναι ότι κύριο μέλημα της ΡΑΕ μέχρι στιγμής είναι πώς θα «δυσκολευτεί» η απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Γι' αυτό και υπάρχει η σκέψη αλλαγών στη ΡΑΕ, όπου πρόεδρος είναι ο κ. Μ. Καραμανής, και στον ΔΕΣΜΗΕ, όπου πρόεδρος είναι ο κ. Π. Λεκατσάς.
Η λειτουργία της αγοράς
Ο κ. Φώλιας έχει ήδη στα χέρια του τις αναλυτικές περιγραφές λειτουργίας της ημερήσιας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, όπου ως το 2005 υπήρχαν πολλοί πωλητές και ένας αγοραστής, το σύστημα ηλεκτροπαραγωγής εκπροσωπούμενο από τη ΔΕΗ.
Από τότε και ως σήμερα δεν υπάρχει ουσιαστική λειτουργία της ημερήσιας αγοράς αφού ο ανταγωνισμός έχει περιοριστεί σε έναν πωλητή και έναν αγοραστή, που είναι μάλιστα ο ίδιος φορέας, η ΔΕΗ.
Σήμερα οι δύο ιδιώτες παραγωγοί ενέργειας (Ενεργειακή Θεσσαλονίκης, που ανήκει στα ΕΛΛΠΕ, και Ηρων) πωλούν ηλεκτρισμό μόνον εφόσον το επιθυμεί η ΔΕΗ και στην τιμή που το επιθυμεί. Παρ' ότι όμως η ΔΕΗ υπαγορεύει ουσιαστικά ολόκληρο το σύστημα προσφοράς, δεν επιτρέπει καν στους ιδιώτες παραγωγούς να εξάγουν το ηλεκτρικό ρεύμα στη γειτονική Ιταλία. Αν το έκαναν αυτό, θα μπορούσαν να εισπράττουν από 100 ως και 140 ευρώ την κιλοβατώρα εισάγοντας στη χώρα πολύτιμο συνάλλαγμα.
Παράλληλα όμως στο καλάθι κοστολογίου ρεύματος της ΔΕΗ εντελώς αυθαίρετα δεν εμφανίζονται πουθενά οι εισαγωγές που κάνει από το εξωτερικό η Επιχείρηση και οι οποίες είναι ακριβές. Επειδή η ΔΕΗ δεν κοστολογεί τον λιγνίτη έχει εξαιρετικά χαμηλό μέσο όρο παραγωγής και είναι ο απόλυτος κυρίαρχος του συστήματος, με αποτέλεσμα να καθορίζει σχεδόν μονοπωλιακά πότε και ποιος ιδιώτης θα πουλάει ρεύμα.
Οι γνωμοδοτήσεις της ΡΑΕ
Παράγοντες της αγοράς έχουν ήδη ενημερώσει τον κ. Φώλια ότι όλο αυτό το σύστημα, το οποίο εύκολα μπορεί να προσβληθεί στις Βρυξέλλες, καλύπτεται από γνωμοδοτήσεις της ΡΑΕ και ο κ. Φώλιας προσπαθεί τώρα να ανακαλύψει αν αυτή είναι η πραγματικότητα ή πρόκειται περί ανταγωνιστικής υπερβολής. «Η ΡΑΕ είναι ένα είδος παραρτήματος του υπουργείου σας και ο ΔΕΣΜΗΕ ένα είδος παραρτήματος της ΔΕΗ, κύριε υπουργέ» φέρεται να είπε στον υπουργό Ανάπτυξης προσφάτως συνομιλητής του. Ο ίδιος ο συνομιλητής κατήγγειλε στον κ. Φώλια ότι κάποια μέλη της ολομελείας της ΡΑΕ είναι παράλληλα σύμβουλοι σε ενεργειακές επιχειρήσεις, με οτιδήποτε συνεπάγεται αυτό για την αγορά. Επίσης ο κ. Φώλιας έγινε κοινωνός της παταγώδους αποτυχίας του προγράμματος φωτοβολταϊκών λόγω ανεπαρκείας των γνωμοδοτήσεων της ΡΑΕ. Ο κ. Φώλιας μαζεύει προσεκτικά τα στοιχεία τα οποία του παρέχονται και προσπαθεί να διαπιστώσει τι είναι αλήθεια, τι είναι σύννομο και τι είναι στα όρια της νομιμότητας. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος», ο κ. Φώλιας έχει αποφασίσει να μελετήσει σε βάθος την ενεργειακή πραγματικότητα της χώρας ως τις 15 Νοεμβρίου, οπότε και συμπληρώνονται δύο μήνες από τις εκλογές, και κατόπιν να ανακοινώσει τις αποφάσεις του. Ως σήμερα «αγοράζει αλλά δεν πουλάει».
Ο κ. Φώλιας έχει ήδη στα χέρια του τις αναλυτικές περιγραφές λειτουργίας της ημερήσιας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, όπου ως το 2005 υπήρχαν πολλοί πωλητές και ένας αγοραστής, το σύστημα ηλεκτροπαραγωγής εκπροσωπούμενο από τη ΔΕΗ.
Από τότε και ως σήμερα δεν υπάρχει ουσιαστική λειτουργία της ημερήσιας αγοράς αφού ο ανταγωνισμός έχει περιοριστεί σε έναν πωλητή και έναν αγοραστή, που είναι μάλιστα ο ίδιος φορέας, η ΔΕΗ.
Σήμερα οι δύο ιδιώτες παραγωγοί ενέργειας (Ενεργειακή Θεσσαλονίκης, που ανήκει στα ΕΛΛΠΕ, και Ηρων) πωλούν ηλεκτρισμό μόνον εφόσον το επιθυμεί η ΔΕΗ και στην τιμή που το επιθυμεί. Παρ' ότι όμως η ΔΕΗ υπαγορεύει ουσιαστικά ολόκληρο το σύστημα προσφοράς, δεν επιτρέπει καν στους ιδιώτες παραγωγούς να εξάγουν το ηλεκτρικό ρεύμα στη γειτονική Ιταλία. Αν το έκαναν αυτό, θα μπορούσαν να εισπράττουν από 100 ως και 140 ευρώ την κιλοβατώρα εισάγοντας στη χώρα πολύτιμο συνάλλαγμα.
Παράλληλα όμως στο καλάθι κοστολογίου ρεύματος της ΔΕΗ εντελώς αυθαίρετα δεν εμφανίζονται πουθενά οι εισαγωγές που κάνει από το εξωτερικό η Επιχείρηση και οι οποίες είναι ακριβές. Επειδή η ΔΕΗ δεν κοστολογεί τον λιγνίτη έχει εξαιρετικά χαμηλό μέσο όρο παραγωγής και είναι ο απόλυτος κυρίαρχος του συστήματος, με αποτέλεσμα να καθορίζει σχεδόν μονοπωλιακά πότε και ποιος ιδιώτης θα πουλάει ρεύμα.
Οι γνωμοδοτήσεις της ΡΑΕ
Παράγοντες της αγοράς έχουν ήδη ενημερώσει τον κ. Φώλια ότι όλο αυτό το σύστημα, το οποίο εύκολα μπορεί να προσβληθεί στις Βρυξέλλες, καλύπτεται από γνωμοδοτήσεις της ΡΑΕ και ο κ. Φώλιας προσπαθεί τώρα να ανακαλύψει αν αυτή είναι η πραγματικότητα ή πρόκειται περί ανταγωνιστικής υπερβολής. «Η ΡΑΕ είναι ένα είδος παραρτήματος του υπουργείου σας και ο ΔΕΣΜΗΕ ένα είδος παραρτήματος της ΔΕΗ, κύριε υπουργέ» φέρεται να είπε στον υπουργό Ανάπτυξης προσφάτως συνομιλητής του. Ο ίδιος ο συνομιλητής κατήγγειλε στον κ. Φώλια ότι κάποια μέλη της ολομελείας της ΡΑΕ είναι παράλληλα σύμβουλοι σε ενεργειακές επιχειρήσεις, με οτιδήποτε συνεπάγεται αυτό για την αγορά. Επίσης ο κ. Φώλιας έγινε κοινωνός της παταγώδους αποτυχίας του προγράμματος φωτοβολταϊκών λόγω ανεπαρκείας των γνωμοδοτήσεων της ΡΑΕ. Ο κ. Φώλιας μαζεύει προσεκτικά τα στοιχεία τα οποία του παρέχονται και προσπαθεί να διαπιστώσει τι είναι αλήθεια, τι είναι σύννομο και τι είναι στα όρια της νομιμότητας. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος», ο κ. Φώλιας έχει αποφασίσει να μελετήσει σε βάθος την ενεργειακή πραγματικότητα της χώρας ως τις 15 Νοεμβρίου, οπότε και συμπληρώνονται δύο μήνες από τις εκλογές, και κατόπιν να ανακοινώσει τις αποφάσεις του. Ως σήμερα «αγοράζει αλλά δεν πουλάει».
Οι αλλαγές στις ΔΕΚΟ
Ο υπουργός Ανάπτυξης αναζητεί ικανό αριθμό ατόμων με γνώσεις και πείρα, που θα μπορούσαν να του χρησιμεύσουν ως αναλυτές, μελετητές και σύμβουλοι σε κορυφαία επί μέρους θέματα της ενέργειας (ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο, ενεργειακή διπλωματία), ενώ φαίνεται ότι έχει καταλήξει σε 7-8 άτομα που θα στελεχώσουν τις ενεργειακές ΔΕΚΟ τις οποίες εποπτεύει είτε ως πρόεδροι είτε ως μέλη διοικητικών συμβουλίων. Και στον τομέα αυτόν φαίνεται ότι η 15η Νοεμβρίου θα είναι μια καταλυτική ημερομηνία.
Από την πλευρά τους οι άνθρωποι της ΔΕΗ ενημέρωσαν τον κ. Φώλια ότι «όλος αυτός ο θόρυβος έξω από το γραφείο του γίνεται μόνον από ιδιώτες παραγωγούς, επίδοξους παραγωγούς και εισαγωγείς που βλέπουν ότι δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τη ΔΕΗ». Αντίθετα, οι άνθρωποι της αγοράς επιμένουν ότι δεν θέλουν να έχουν απέναντί τους μια ΔΕΗ πτωχευμένη διότι αυτή θα καταφεύγει πάντοτε σε μονοπωλιακά τεχνάσματα για να τους κρατάει έξω από την αγορά, αλλά επιθυμούν μια ΔΕΗ ισχυρή και κερδοφόρα ώστε να μπορεί να λειτουργήσει ο ανταγωνισμός. Προσθέτουν ότι ήδη η ΔΕΗ με προηγούμενες αποφάσεις έχει αναλάβει μονοπωλιακά τόσο τα κερδοφόρα υδροηλεκτρικά όσο και τον λιγνίτη. «Συνεπώς μια ΔΕΗ που έχει ισχυρή θέση στον ανταγωνισμό θα εξακολουθήσει να εκδίδει ρυθμιζόμενα τιμολόγια όσο θα ελέγχει το 99% της αγοράς. Από τη στιγμή που το ποσοστό αυτό θα υποχωρήσει κάτω από το 70%, τότε θα λειτουργήσει ο ανταγωνισμός, τα τιμολόγια θα διαμορφώνονται ελεύθερα και η ΔΕΗ θα αποκτήσει υψηλή κερδοφορία» τόνιζαν πρόσφατα. Βεβαίως στη συγκεκριμένη περίπτωση ο κ. Φώλιας καλείται μάλλον να... τετραγωνίσει τον κύκλο, αφού έτσι όπως περιγράφεται η απελευθέρωση της αγοράς θα είναι μεν σύμφωνη με το κοινοτικό δίκαιο και θα φέρει ικανοποίηση στην κυρία Νέλι Κρουζ, επίτροπο Ανταγωνισμού της ΕΕ, αλλά παράλληλα θα προκαλέσει σημαντική άνοδο των τιμολογίων, με τους καταναλωτές να διαμαρτύρονται έντονα για τις αυξήσεις. Τα ακριβά τιμολόγια συνεπάγονται και υψηλό πολιτικό κόστος, το οποίο θα κληθεί να αναλάβει η παρούσα κυβέρνηση. Το θέμα είναι κατά πόσον αισθάνεται πρόθυμη να το αναλάβει.
Ο υπουργός Ανάπτυξης αναζητεί ικανό αριθμό ατόμων με γνώσεις και πείρα, που θα μπορούσαν να του χρησιμεύσουν ως αναλυτές, μελετητές και σύμβουλοι σε κορυφαία επί μέρους θέματα της ενέργειας (ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο, ενεργειακή διπλωματία), ενώ φαίνεται ότι έχει καταλήξει σε 7-8 άτομα που θα στελεχώσουν τις ενεργειακές ΔΕΚΟ τις οποίες εποπτεύει είτε ως πρόεδροι είτε ως μέλη διοικητικών συμβουλίων. Και στον τομέα αυτόν φαίνεται ότι η 15η Νοεμβρίου θα είναι μια καταλυτική ημερομηνία.
Από την πλευρά τους οι άνθρωποι της ΔΕΗ ενημέρωσαν τον κ. Φώλια ότι «όλος αυτός ο θόρυβος έξω από το γραφείο του γίνεται μόνον από ιδιώτες παραγωγούς, επίδοξους παραγωγούς και εισαγωγείς που βλέπουν ότι δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τη ΔΕΗ». Αντίθετα, οι άνθρωποι της αγοράς επιμένουν ότι δεν θέλουν να έχουν απέναντί τους μια ΔΕΗ πτωχευμένη διότι αυτή θα καταφεύγει πάντοτε σε μονοπωλιακά τεχνάσματα για να τους κρατάει έξω από την αγορά, αλλά επιθυμούν μια ΔΕΗ ισχυρή και κερδοφόρα ώστε να μπορεί να λειτουργήσει ο ανταγωνισμός. Προσθέτουν ότι ήδη η ΔΕΗ με προηγούμενες αποφάσεις έχει αναλάβει μονοπωλιακά τόσο τα κερδοφόρα υδροηλεκτρικά όσο και τον λιγνίτη. «Συνεπώς μια ΔΕΗ που έχει ισχυρή θέση στον ανταγωνισμό θα εξακολουθήσει να εκδίδει ρυθμιζόμενα τιμολόγια όσο θα ελέγχει το 99% της αγοράς. Από τη στιγμή που το ποσοστό αυτό θα υποχωρήσει κάτω από το 70%, τότε θα λειτουργήσει ο ανταγωνισμός, τα τιμολόγια θα διαμορφώνονται ελεύθερα και η ΔΕΗ θα αποκτήσει υψηλή κερδοφορία» τόνιζαν πρόσφατα. Βεβαίως στη συγκεκριμένη περίπτωση ο κ. Φώλιας καλείται μάλλον να... τετραγωνίσει τον κύκλο, αφού έτσι όπως περιγράφεται η απελευθέρωση της αγοράς θα είναι μεν σύμφωνη με το κοινοτικό δίκαιο και θα φέρει ικανοποίηση στην κυρία Νέλι Κρουζ, επίτροπο Ανταγωνισμού της ΕΕ, αλλά παράλληλα θα προκαλέσει σημαντική άνοδο των τιμολογίων, με τους καταναλωτές να διαμαρτύρονται έντονα για τις αυξήσεις. Τα ακριβά τιμολόγια συνεπάγονται και υψηλό πολιτικό κόστος, το οποίο θα κληθεί να αναλάβει η παρούσα κυβέρνηση. Το θέμα είναι κατά πόσον αισθάνεται πρόθυμη να το αναλάβει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου